De prijs van zowel nieuwbouw als bestaande bouw is in het laatste kwartaal van 2021 bijna 19 procent gestegen ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Kijken we naar heel Europa, dan staat Nederland in de top vijf van gestegen huizenprijzen. De woningschaarste is niet de enige reden, zo stelt het CBS. Vooral de gestegen inkomens en lage hypotheekrente zorgen voor hoge huizenprijzen.
De huizenprijsindex van het Centraal Bureau voor Statistiek kijkt naar de verkoopprijzen van zowel bestaande woningen als nieuwbouw. De transactieprijs van nieuwe woningen lag eind 2021 gemiddeld 13,5 procent hoger dan een jaar eerder. Voor bestaande woningen was de gemiddelde prijsstijging zelfs 19,6 procent. Dit is de hoogste jaar-op-jaar-stijging in bijna 22 jaar. Hiermee verslaan we de meeste landen in Europa. Slechts in vier landen ging het nog harder met de verkoopwaarde van woningen, met Tsjechië als koploper.
Daling verkochte woningen, wel veel nieuwbouw verkocht
In heel 2021 is het aantal verkochte koopwoningen met 3,2 procent gedaald in vergelijking met een jaar eerder. Opvallend is wel dat er in heel 2021 de meeste nieuwe woningen zijn verkocht sinds begin van de meting in 2015. Als we kijken naar het laatste kwartaal van 2021 zijn er in vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder 19,6 minder woningen verkocht dan een jaar eerder.
Aanbod woningen sluit niet aan bij vraag
In vergelijking met het dieptepunt in 2013 zijn de huizenprijzen met ruim 90% gestegen. De oorzaak ligt bij verschillende factoren. Een veelgehoord argument is dat er te weinig gebouwd wordt. Als we kijken naar de verhouding tussen het aantal woningen en huishoudens, is er op dit moment wel een te kort. Dit is echter niet nieuw. In de jaren 60 was er bijvoorbeeld ook een papieren tekort van 300.000 woningen.
Naast een woningtekort is er een probleem dat het aanbod niet past bij de ontwikkeling van de bevolking. Zo zijn er op dit moment in verhouding veel jongvolwassenen die een (starters)woning zoeken. Afgelopen jaren (2014 – 2021) zijn juist veel grote woningen gebouwd. Niet echt het soort woning dat een starter zoekt. Daarnaast blijven ouderen juist langer thuis wonen. Hierdoor stokt de doorstroming en komen er weinig woningen vrij.
Hogere inkomens en lage rente stuwt huizenprijs
De afgelopen jaren zijn we steeds meer gaan verdienen, daarnaast daalde de hypotheekrente. Deze combinatie zorgt ervoor dat mensen steeds meer kunnen lenen en dus meer kunnen bieden op woningen. Dit drijft de gemiddelde prijs op. Opvallend is wel dat de woonlast in vergelijking met het inkomen vrij constant is gebleven in de afgelopen acht jaar. Dit komt door de gedaalde hypotheekrente en hogere inkomens.
De lage hypotheekrente trok ook een stroom van particuliere beleggers aan die investeren in een woning verkozen boven bijvoorbeeld sparen. Door de grote vraag naar huurwoningen hoeven beleggers niet bang te zijn voor leegstand.
De mix van schaarste in combinatie met lage rente en stijgende inkomens hebben gezorgd voor het huidige prijsniveau op de woningmarkt. Blijft dit zo of zijn er tekenen er tekenen van afkoeling na de meeste recent cijfers van de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM)?