Er is nogal wat controverse rondom het opgeven van je studieschuld bij het aanvragen van een hypotheek. Hoewel het verplicht is, geeft lang niet iedere oud-student deze lening bij DUO netjes op. De druk om studieschulden automatisch te registreren neemt toe. Ook nu al is het overigens geen aanrader om het te verzwijgen.
Banken en geldverstrekkers moeten controleren of jij een nieuwe lening verantwoord kan dragen, om de kans op financiële problemen te verkleinen. Hoeveel je verantwoord kunt lenen is vooral afhankelijk van je inkomen en openstaande schulden. Schulden moeten namelijk afgelost worden. Dit bedrag kan je niet besteden aan het aflossen van je hypotheek. Bij schulden wordt standaard twee procent van de oorspronkelijke leensom in mindering gebracht op je inkomen.
Studieschuld staat niet in BKR
Leningen die langer lopen dan één maand en hoger zijn dan € 250 worden standaard geregistreerd bij stichting Bureau Krediet Registratie (BKR). Zo wordt bv. jouw mobiel, als die op afbetaling is gekocht en meer dan het plafond kost, geregistreerd. Geldverstrekkers kunnen in het BKR al jouw lopende leningen inzien en dus in mindering brengen op je maximale hypotheekbedrag. De studielening is echter niet opgenomen in het BKR. Toch ben je wél verplicht deze lening door te geven aan de geldverstrekker.
Verzwijgen studieschuld kan grote gevolgen hebben
Volgens Autoriteit Financiële Markten (ACM) verzwijgt ongeveer 15% van de hypotheek aanvragers zijn studieschuld. Het verzwijgen van je studieschuld lijkt misschien een goede zet in deze oververhitte woningmarkt maar deze keus kan echter vergaande gevolgen hebben. Bij het bewust niet opgeven van schulden kunnen dit de gevolgen zijn:
- De hypotheek is meteen opeisbaar. Je zult de lening dan direct moeten terugbetalen.
- Je wordt geregistreerd in het frauderegister. Vervolgens is het bijna onmogelijk, of op zijn minst erg duur, om een verzekering of lening af te sluiten.
- Bij een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) krijg je bij een restschuld geen of beperkte hulp vanuit het vangnet.
- In de praktijk loopt het niet zo’n vaart en heeft het verzwijgen van een studieschuld vaak nog weinig gevolgen. Zeker wanneer je netjes iedere maand de hypotheeklasten voldoet is er voor een geldverstrekker weinig reden om op onderzoek te gaan. Dit neemt niet weg dat er serieuze stappen ondernomen worden wanneer daar aanleiding toe is.
Met brondata automatisch studielening opvragen
Eerder dit jaar deed de AFM een oproep aan de politiek om studieschulden automatisch op te laten nemen in het BKR. Hier is vooralsnog geen gehoor aan gegeven. Toch vinden partijen het steeds belangrijker dat er een volledig beeld beschikbaar is van de financiële situatie bij een hypotheekaanvraag. Zo heeft Hypotheken Data Netwerk (HDN) het mogelijk gemaakt om automatisch DUO-gegevens te kunnen opvragen, wanneer een aanvrager daar toestemming voor geeft. DUO registreert alle studieschulden.
Studieschuld en hypotheek: politieke spagaat
De studieschuld heeft een soort status aparte. Opgeven is eigenlijk verplicht maar van de controle en handhaving is tot nu toe relatief weinig werk gemaakt. Dit terwijl de afbetaling van een telefoon wel automatisch geregistreerd wordt. Het automatisch registreren van studieschulden blijft een politiek gevoelig punt. Startende ex-studenten kunnen al lastig aan een woning komen in deze markt. Toch lijkt het onvermijdelijk dat jouw studieschuld in de toekomst standaard de boeken in gaat.
Je bent verplicht je studieschuld door te geven aan je hypotheekverstrekker. Doe je dit niet? Dan kan de lening in één keer worden opgeëist en kan je worden geregistreerd als fraudeur. Dat de soep in de praktijk niet zo heet gegeten wordt, is geen reden om het alsnog te verzwijgen.
