Eigentijdse oplichters komen niet langs de deur met gladde praatjes en klinkende aanbiedingen. Het werkterrein is verschoven naar internet. Op gelikte websites worden projecten aangeprezen met torenhoge rendementen. Onfortuinlijke slachtoffers die erin investeren, zien het geld nooit meer terug. Iets soortgelijks overkwam een klant van ING, die vervolgens de bank aansprakelijk stelde.
De ING klant maakte in verschillende delen maar liefst € 278.314,81 over naar een buitenlandse investeringsmaatschappij. Deze zou het geld gaan investeren. Even leek het goed te gaan. Er werd na verloop van tijd € 27.375,17 aan ‘rendement’ uitgekeerd. Uiteindelijk bleek dit geen rendement maar een zoethouder uit eigen zak. De rest van het geld verdween in de zakken van de oplichters.
Bank aansprakelijk?
De klant van ING stelt dat de bank tekortgeschoten is in het naleven van de zorgplicht. Dit met het argument dat ‘de bank op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen, financieren van terrorisme (Wwft) en internationale SWIFT-regels onderzoek dient te doen naar haar cliënten en het betalingsverkeer op de bij haar aangehouden bankrekeningen.’ De bank had de betalingen niet toe moeten laten omdat deze niet aansloten bij het normale uitgavenpatroon, zo oordeelt de klant. Daarnaast was door buitenlandse toezichthouders al gewaarschuwd voor de activiteiten van de buitenlandse investeringsmaatschappijen.
Zelf verantwoordelijk voor overgemaakte bedragen
Klachteninstituut Kifid nam de zaak onder de loep en stelt ING in het gelijk. De bank doet volgens de uitspraak dienst als betaaldienstverlener. Hier hoort niet de verantwoordelijkheid bij om iedere transactie van klanten eerst te checken voordat de overboeking daadwerkelijk wordt gedaan. Dat neemt niet weg dat een bank actie moet ondernemen als er gegronde redenen zijn om te twijfelen aan de betaalopdrachten. In deze situatie was daar aldus Kifid geen sprake van. De bank hoeft de geleden schade dan ook niet te vergoeden.
Hoe voorkom je dat je zelf slachtoffer wordt?
Om te beginnen is het goed mogelijk om bij Nederlandse banken en investeringsmaatschappijen te beleggen in aandelen, vastgoed en andere soorten investeringen. Controleer vooraf of de aanbieder een vergunning heeft bij de Autoriteit Financiële Markt (AFM). Deze vergunning is geen garantie voor rendement maar geregistreerde aanbieders moeten zich in ieder geval houden aan door de AFM opgestelde regelgeving en nalevingsplicht.
Tips om te voorkomen dat je zelf de dupe wordt van oplichting:
- Iets dat te mooi is om waar te zijn, is dat het ook vaak. Bekijk partijen die torenhoge rendementen voorspiegelen met een gezonde dosis wantrouwen.
- Ga nooit in op bellers die samen met je ‘jouw bankzaken willen regelen’ en vragen om in te loggen. Op afstand kan je rekening namelijk worden overgenomen.
- Doe op internet onderzoek voordat je met een aanbieder in zee gaat. Mogelijk zijn er al twijfels over de betrouwbaarheid.
- Kijk verder dan een gelikte brochure of website. Oplichters blinken uit in presentatie, inclusief een overzicht van ‘medewerkers’ en sociale aanwezigheid.
- Controleer goed of een bericht echt van de bank of een andere partij komt. Bijvoorbeeld door het e-mailadres te checken of je bank te bellen.
Diverse banken liggen onder het vergrootglas van toezichthouders. Vooral op het gebied van fraude en witwassen moeten ze zich verantwoorden. Toch ligt een groot deel van de verantwoordelijkheid bij jezelf als rekeninghouder. Maak je zelf bewust geld over naar een fonds dat gouden bergen beloofd? Dan is het risico al snel voor jezelf.
