Wanneer iemand overlijdt, gaan de eigendommen naar zijn erfgenamen. Over de waarde hiervan moet erfbelasting betaald worden. Wel is een bepaald bedrag hiervan vrijgesteld. De vrijstelling voor een partner is behoorlijk ruim (€661.328). Voor kinderen ligt het bedrag een stuk lager. Houd dus rekening met erfbelasting, zodat de fiscus zo veel mogelijk buitenspel blijft.
Over een deel van je erfenis hoef je geen belasting te betalen (vrijstelling). De hoogte van de vrijstelling is afhankelijk van de verhouding tot de erflater. In 2020 is dit als volgt:
Hoogte erfbelasting 2020
Over het bedrag boven de vrijstelling moet erfbelasting worden betaald. De hoogte is afhankelijk van de relatie tot de overledene en de hoogte van de erfenis. Daarnaast wordt het belastingtarief hoger wanneer de erfenis meer dan €126.723 bedraagt. De erfbelasting is op de volgende manier geregeld:
Voorbeeld berekening erfbelasting
Pieter, de vader van Marc en Laurie, overlijdt in 2020. De totale erfenis van €400.000 wordt verdeeld onder Marc en Laurie. Beide krijgen €200.000.
- Over €179.054 wordt belasting betaald, want kinderen hebben vrijstelling tot €20.946.
- Over het gedeelte tot en met €126.723 wordt tien procent belasting betaald (€12.672,30).
- Over de overige €52.331 (€179.054 – €126.723) is de belasting twintig procent (€10.466,20).
- Marc en Laurie betalen beide €23.138,50 erfbelasting (€12.672,30 + €10.466,20).
De erfenis verdelen
Bij het ontbreken van een testament is de verdeling van de erfenis wettelijk geregeld. Hetzelfde geldt wanneer er wel een testament is maar er niets over de verdeling in staat. De erfgenamen zijn verdeeld in de volgende vier groepen:
- Echtgenoot/geregistreerd partner samen met de kinderen van de overledene
- De ouders van de overledene samen met diens broers en zussen
- De grootouders van de overledene
- De overgrootouders van de overledene
Wanneer in de eerste groep geen erfgenamen meer zijn, wordt de erfenis verdeeld onder de leden van de volgende groep.
Testament maakt minder erfbelasting mogelijk
Met een testament kan je zelf regelen wie wat krijgt. Op deze manier kan je de erfenis breder verdelen dan alleen de mensen uit een bepaalde groep. In een testament had Pieter kunnen regelen dat zijn vier kleinkinderen ieder €20.946 kregen. Dit gaat van het deel van Marc en Laurie af, waardoor ze over een lager bedrag erfbelasting betalen.
Tips vaststellen nalatenschap
Een erfenis is niet alleen het geld dat op de (spaar)rekening staat. Ook de woning en inboedel behoren tot de erfenis. Let bij het vaststellen van de waarde op de volgende zaken:
- Ga uit van de economische waarde van de inboedel.
De waarde van de inboedel geef je op aan de hand van de economische waarde. Dat is het bedrag wat de hoogste bieder ervoor over heeft. Veel mensen geven bij de belastingaangifte het verzekerde bedrag van de inboedel op. Deze waarde ligt vaak hoger, waardoor de belastbare erfenis onnodig groter wordt. Bij dure spullen zoals antiek of kunst gelden andere regels. Om de waarde van deze spullen te bepalen is een taxateur aan te raden.
- Geef de laagste WOZ-waarde op
De waarde van het huis wordt bepaald door de WOZ-waarde van het jaar van overlijden óf het jaar na het overlijden. Je mag zelf kiezen welke waarde je indient. Als erfgenamen heb je het recht om ook later nog bezwaar te maken tegen de WOZ-waarde. Dit moet wel zo snel mogelijk na het overlijden van de woningeigenaar gedaan worden.
Bij een nalatenschap kan het al snel om grote bedragen gaan, zeker als er naast spaargeld ook een koopwoning in het spel is. Gelukkig kan er gebruik gemaakt worden van fiscale vrijstellingen. In veel gevallen is het dan wel nodig om een testament te maken. In dit artikel lees je wat allemaal mogelijk is in een testament.