In Nederland wordt een erfenis verdeeld volgens het erfrecht. Als je wilt afwijken van deze standaard, dan kun je een testament opstellen bij een notaris. Dit gaat verder dan de verdeling van het spaargeld. Zo kun je bijvoorbeeld bepalen dat het waardevolle schilderij eerst naar je achternicht gaat, maar bij haar overlijden toch weer terugkomt in de familie. Daarnaast kan je specifieke uitsluitingen en vereisten vastleggen.
De wensen die je hebt vastgelegd in een testament moeten altijd nageleefd worden. Zijn de familiebanden wat roestig en verwacht je problemen bij de naleving ervan? In dat geval kun je een executeur aanstellen in je testament. Deze ziet er op toe dat het testament wordt nageleefd zoals jij het bedoeld hebt. Een executeur kan een vertrouwd familielid zijn maar ook een vriend of notaris.
Uitsluiting op je erfenis
Met een uitsluitingsclausule kan je erfgenamen uitsluiten van je erfenis. Houd wel rekening met twee uitzonderingen:
- Een kind blijft recht hebben op de helft waar hij of zij standaard recht op zou hebben. Dit heet het legitieme portie. Stel: Jan heeft twee kinderen en komt te overlijden. Hij laat €80.000 achter dat volgens het erfrecht verdeeld dient te worden over zijn twee kinderen. Ieder kind krijgt dus €40.000. Echter heeft Jan zijn zoon Pieter onterft. Pieter ontvangt hierdoor de helft van zijn portie, oftewel €20.000.
- Een partner heeft recht op vruchtgebruik. Een partner kan hierdoor in de praktijk blijven wonen in de woning zonder eigenaar te zijn en kan spullen opeisen die samen gekocht zijn.
Legaat: iets specifieks nalaten aan een derde
Iets specifieks nalaten aan bijvoorbeeld een vriend of een goed doel kan met een legaat. Een legaat wordt pas uitgereikt na de verrekening met openstaande schulden. Is een legaat groter dan de erfenis? In die situatie krijgt de ontvanger de hele erfenis tenzij dit anders is aangegeven.
Kun je eisen stellen in een testament?
Ja, in je testament kun je de regie houden met specifieke eisen. Denk bijvoorbeeld aan:
- Een last verbinden aan de erfenis
Een last kan je vergelijken met een voorwaarde. Laat je je woning na aan je dochter, maar mag deze niet worden verkocht aan de schoonfamilie? Hier is sprake van een last die nageleefd moet worden. De ontvanger kan het recht op dat deel van de erfenis verliezen bij het negeren van de last.
- Benoemen van een bewindvoerder
De bewindvoerder geeft aan wat er met de erfenis moet gebeuren maar mag er zelf geen gebruik van maken. Zo kan je je zoon als bewindvoerder aanstellen over je auto, terwijl alleen je kleinzoon achter het stuur mag kruipen.
- Een twee-traps making
Je benoemt een erfgenaam voor je erfgenaam. Hiermee zorg je ervoor dat je twee keer iets bepaalt over je nalatenschap. Stel je laat een schilderij na aan je nicht. In deze bepaling wordt ook meteen vastgelegd dat als je nicht het schilderij niet wilt of komt te overlijden het schilderij naar je tante gaat.
- Voogd aanstellen bij minderjarige kinderen
Wanneer je een voogd in je testament opneemt, krijgen zij het gezag over je minderjarige kinderen in het geval jij en je partner overlijden.
Heb je wensen rond je nalatenschap? Met het opstellen van een testament ben je er zeker van dat deze in de praktijk gebracht worden. Je kunt ook bij de notaris terecht voor een levenstestament. Hiermee leg je vast wie jouw zaken regelt als jij het niet meer kan, bijvoorbeeld door ziekte. Volgende week informeren we je in een nieuw artikel over de mogelijkheden van het levenstestament.
