Bijna één op de drie nieuwbouwhuizen in Nederland wordt gebouwd in opdracht van particulieren. Dat is meer dan ooit tevoren. Vooral projecten die door een groep mensen zelfstandig gerealiseerd worden (CPO) zijn populair. Wat is CPO en waarom heeft het de laatste jaren zo’n vlucht genomen?
CPO staat voor collectief particulier opdrachtgeverschap. Een groep mensen die zonder tussenkomst van een commerciële ontwikkelaar zelf hun nieuwbouwproject organiseert. Het collectief kiest zelf een architect, een aannemer en houdt toezicht op het proces. Voor de crisis een manier van ontwikkelen die relatief weinig voorkwam, maar vooral de laatste jaren steeds populairder is geworden.
Waarom is zelf bouwen zo populair geworden?
Tijdens de crisis zijn veel marktpartijen gestopt met het ontwikkelen van nieuwbouwprojecten. Dat terwijl gemeenten in de jaren ervoor juist veel in bouwgrond geïnvesteerd hadden. Omdat de projectontwikkelaars de grond links lieten liggen, zijn gemeenten rechtstreeks particulieren gaan benaderen voor de ontwikkeling van hun kavels.
En dat was succesvol. Het bleek dat particulieren vaak veel voordeliger kunnen bouwen dan commerciële ontwikkelaars. “Ik denk dat een CPO-woning gemiddeld zo’n 10 tot 25 procent goedkoper is dan een nieuwbouwwoning op de markt”, zegt Marcel Kastein van adviesbureau De Regie. Zijn bureau begeleidt particulieren om CPO-projecten van de grond te krijgen.
Zelf plannen vergroot het voordeel
Het grote verschil zit er volgens Kastein in dat particulieren veel werkzaamheden in hun eigen tijd kunnen uitvoeren. Verder verschillen CPO’s qua efficiëntie weinig van commerciële ontwikkelaars. “Particulieren opdrachtgevers maken dezelfde volumes, die zijn echt vergelijkbaar. Als je tussen de twintig en dertig deelnemers in een CPO hebt, dan benut je de schaalvoordelen al.”
Hoe financier je een CPO-project?
Een woning bouwen in collectief opdrachtgeverschap financier je niet anders dan elk ander nieuwbouwhuis. Je kunt voor een CPO-hypotheek dus gewoon terecht bij je vertrouwde financieel adviseur.
Hou echter wel rekening met plankosten. Dat zijn kosten die je maakt vóór je de grond aankoopt en die je dus zelf moet voorfinancieren. Volgens Kastein zijn die kosten zijn afhankelijk van de situatie, maar zit het bedrag meestal ergens tussen de 5 en 10 procent van de uiteindelijke vrij-op-naam-waarde van de woning.
Hoe begin je?
Geïnteresseerd om deel te nemen aan een CPO-project? De meeste initiatieven komen volgens Kastein van groepen particulieren die zelf het idee oppakken om samen iets te ontwikkelen en dan een locatie gaan zoeken. Andersom kan het ook. Regelmatig nodigen gemeenten particulieren uit om een stuk grond in CPO te ontwikkelen. Gemeenten hebben er ook baat bij dat bouwgrond wordt ontwikkeld door particulieren, omdat het meestal veel gevarieerdere bebouwing oplevert dan wijken van commerciële projectontwikkelaars.
Aansluiten bij een CPO-groep
Aansluiten bij een bestaande CPO-groep kan natuurlijk ook. Er zijn altijd groepen die nog medebouwers nodig hebben. Zoek online op CPO en je vindt verschillende projecten die vrije plaatsen hebben. Op op platforms als ZelfbouwInNederland.nl worden bouwgroepen en geïnteresseerden aan elkaar verbonden.
Zelf je huis bouwen is een intensief proces. “Het kost je twee, drie jaar van je leven”, zegt Kastein. “Maar dat betaalt zich wel uit in een woning die je zelf bedacht en ontworpen hebt, voor een prijs die een stuk lager ligt dan een standaard nieuwbouwhuis.”
