Ga je dit jaar aan de slag met het sluiten van een nieuwe hypotheek? Dan zul je merken dat nieuwe Nederlandse hypotheken voortaan moeten voldoen aan Europese regels. In de praktijk nemen wij een groot deel van de werkzaamheden uit handen. Toch zul je merken dat er meer papierwerk komt kijken bij het sluiten van een nieuwe hypotheek.
Laten we beginnen met het moeilijkste: de naam. Brussel spreekt van de Mortgage Credit Directive (MCD). Deze serie richtlijnen moet ervoor zorgen dat consumenten in ieder EU-land op gelijksoortige manier zijn beschermd voor de risico’s van een hypotheek.
De belangrijkste punten:
- Voordeel bij oversluiten & aflossen
Goed nieuws: het oversluiten of vervroegd aflossen van je hypotheek zal goedkoper worden. Op dit moment is het zo dat je bank bij oversluiten of vervroegd aflossen een boeterente in rekening kan brengen. Met de nieuwe regelgeving mag dit nog steeds, maar de boete mag alleen nog de werkelijk geleden kosten bevatten. Ofwel: de boete moet gebaseerd zijn op de rente-inkomsten die de bank misloopt. In veel gevallen zullen de boetes hierdoor lager worden.
- Van offerte naar bindend aanbod
Een belangrijk verschil: een hypotheekverstrekker mag geen offerte onder voorbehoud van kredietwaardigheid meer doen. Bijvoorbeeld omdat de bank nog in afwachting is van je werkgeversverklaring of een taxatierapport van je woning.
In plaats daarvan, mogen zij enkel een bindend aanbod doen. Dat wil zeggen: we leveren alle benodigde documenten aan, de hypotheekverstrekker doet je een bindend aanbod (waar zij aan vastzitten en niet meer op terug kunnen komen), jij beslist of je akkoord gaat.
In de praktijk betekent dit dat de hypotheekverstrekker méér zekerheid moet hebben over jouw situatie, voor je een bindend aanbod krijgt. De bank kan na het aanbod immers niet meer terug. Het opvragen van verschillende offertes is dus een ingewikkelder en tijdrovender proces geworden. Niet bepaald een klantgerichte werkwijze, vanuit Europa.
Een bank of andere geldverstrekker mag je dus geen offerte onder voorbehoud meer doen. Dat betekent niet dat je zonder álle aan te leveren stukken geen indicatie meer kunt krijgen. Bijna alle aanbieders kunnen je wel voorzien van een zogenaamde voorlopige aanbieding of een rente-aanbod. Daarmee heb je een duidelijke indicatie van de mogelijkheden en de kosten van jouw hypotheek, zonder een heel dossier aan te leveren.
- Langere bedenktijd
Voortaan mag je over een hypotheekofferte net zo lang nadenken als over andere krediet-offertes: twee weken. De geldverstrekker mag het aanbod dan niet meer intrekken of in jouw nadeel wijzigen. Op dit moment geldt voor een definitieve offerte nog een bedenktijd van drie dagen. Nu de offerte onder voorbehoud vervangen wordt door een bindend aanbod, is het logisch dat ook de bedenktijd wat verlengd wordt.
Hypotheekadviseur of verkoper van de bank?
Brussel zou graag zien dat hypotheekadviseurs die uit naam van een aanbieder adviseren, niet langer de term ‘adviseur’ dragen. Dat gaat bijvoorbeeld om adviseurs van de Rabobank: zij zullen enkel een Rabobank-hypotheek adviseren. In hoeverre is er dan nog sprake van advies? Bij hypotheekadviseurs van Rabobank, ING en ABN AMRO zou je eigenlijk moeten spreken van hypotheekverkopers.
Helaas is dit nu net een van de richtlijnen die minister Dijsselbloem juist niet overgenomen heeft: de grote banken mogen ‘hypotheekadvies’ blijven bieden. Zonde, een gemiste kans voor de financiële sector. Het zou voor consumenten juist duidelijk maken wat het verschil is tussen advies bij een onafhankelijk adviseur of bij een hypotheekaanbieder.
Komende zomer officieel van start
Officieel zou de Europese hypothekenrichtlijn per 21 maart worden ingevoerd. Begin maart heeft minister Dijsselbloem van Financiën aangegeven dat deze datum niet gehaald zal worden. Nu, 14 juli 2016, zijn de regels alsnog in werking getreden.
Veel banken en andere geldverstrekkers en andere betrokken partijen waren overigens al bezig met het verwerken van de nieuwe regels in hun systemen. De nieuwe regels gelden per heden. Meer bescherming dus voor jou als consument, en dat is uiteraard prettig.
