Sinds 2019 is in Nederland de wet affectieschade van kracht. Deze wet draait om een vergoeding bij blijvend letsel of overlijden, veroorzaakt door iemand anders. In 2020 hebben verzekeraars circa tien miljoen euro aan affectieschade uitgekeerd. Dit is vier miljoen meer dan in het jaar ervoor.
Het toegenomen bedrag aan uitgekeerde affectieschade komt doordat er meer mensen recht op hadden. Er was vaker sprake van meerdere naasten die recht hadden op een vergoeding, bijvoorbeeld een echtgenoot en meerdere kinderen. Door deze ontwikkeling keerden verzekeraars gemiddeld 24.000 euro uit per schadelast, fors meer dan de 14.000 in 2019.
Affectieschade: wie heeft er recht op een vergoeding?
Belangrijk is dat affectieschade los staat van de persoon die het lijdend voorwerp is van de schade. In principe komen alleen de partner van het slachtoffer, zijn kinderen en ouders, of zij die een vergelijkbare relatie hebben met het slachtoffer, in aanmerking voor een vergoeding van affectieschade. Het kan ook iets breder van toepassing zijn, in de vorm van een andere persoon die in vergelijkbare nauwe persoonlijke relatie tot het slachtoffer staat. Denk aan een broer die ook samenwoont met de gedupeerde. Recht op vergoeding kan (deels) vervallen als het slachtoffer zelf schuld heeft aan de ontstane situatie.
De Rijksoverheid geeft enkele voorbeelden van situaties waarbij affectieschade van toepassing kan zijn. Denk bijvoorbeeld aan een schadevergoeding aan ouders van een kind dat wordt aangereden en levenslang ernstig gehandicapt blijft. Of een partner die komt te overlijden door een medische fout. Ook een geweldsmisdrijf kan de oorzaak zijn. Bijvoorbeeld een beroofde vader die is neergeschoten, waarna zijn partner en kinderen alleen achterblijven.
Hoe hoog is de vergoeding bij affectieschade?
De vergoeding voor affectieschade hangt af van de relatie tot het slachtoffer. Daarnaast is de ‘schade’ zelf bepalend. De hoogste vergoeding geldt bij overlijden door een misdrijf.
| Ernstig, blijvend letsel | Overlijden | Overlijden door misdrijf | |
| Echtgenoot, geregistreerd partner, levenspartner | €15.000 | €17.500 | €20.000 |
| Ouders en kinderen | €15.000 | €17.500 | €20.000 |
| Uitwonende kinderen | €12.500 | €15.000 | €17.500 |
Gaat het niet om een familieband maar om andere nauwe en persoonlijke relaties? In die situatie varieert de mogelijke vergoeding van €12.500 tot €17.500. Bij duurzame zorg in gezinsverband, bijvoorbeeld langdurige pleegzorg, kunnen de pleegouders recht hebben op een bedrag tussen de €15.000 tot €20.000.
Affectieschade en verzekeren
Schade toebrengen aan anderen doe je als het goed is niet bewust. Toch kun je ervoor aansprakelijk gesteld worden. In die situatie draai je ook op voor het vergoeden van affectieschade. Je kunt jezelf hiertegen verzekeren met een Wettelijke Aansprakelijkheidsverzekering (WA) voor autorijders of de aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP). Zolang de schade onder de dekking valt, betaalt de verzekeraar.
Zoals bij iedere verzekering gelden er voorwaarden en uitsluitingen. Is er sprake van een strafbaar feit terwijl je schade aan iemand anders toebrengt. De verzekeraar zal dan niet of niet volledig uitkeren.
Een vergoeding van affectieschade biedt erkenning, genoegdoening en helpt naasten bij de verwerking. Gaat het om bijvoorbeeld ernstig letsel waardoor iemand veel zorg nodig heeft en niet meer kan werken? Dan kan de persoon zelf ook een schadevergoeding eisen. Wil je meer weten over het beperken van deze risico’s? We adviseren je hier graag over.
