Met één inkomen een huis kopen is op zijn minst een uitdaging in deze markt. Zeker als je in of dichtbij een grotere stad wilt wonen. Het alternatief is samen een woning kopen, ook wel co-housing genoemd. Zo kun je de krachten bundelen met vrienden of familieleden. Met bijvoorbeeld drie inkomens komt een woning sneller binnen financieel bereik. Weet wel waar je aan begint en maak goede afspraken.
Co-housing staat voor gezamenlijk een huis kopen met mensen die geen partners zijn. Dit kunnen vrienden zijn, maar ook ouders met hun kind. Als groep heb je samen een hypotheek. Er is dan sprake van ‘kopen in onverdeeldheid’. In de hypotheekakte wordt vervolgens opgenomen hoe de exacte verhoudingen liggen. Deze verdeling van het eigenwoningbezit kan je zelf bepalen en hoeft niet gelijke delen. Zo kunnen ouders met hun kind kiezen voor een 75/25 verdeling omdat zij meer geld beschikbaar hebben.
Bij co-housing samen verantwoordelijk voor de hypotheek
Het is logisch maar toch goed om te beseffen, bij co-housing is iedere partij verantwoordelijk voor de woning én de hypotheek. Als één van de partijen zijn gedeelte niet meer kan betalen, dan komt die last op de schouders van de overige deelnemers te liggen. In de praktijk kunnen de gevolgen groot zijn. Stel je koopt met drie personen een woning en één deelnemer verliest zijn baan en kan de woonlasten niet meer dragen. In die situatie schuiven de lasten door naar de andere twee kopers. Hun inkomen moet hier wel toereikend voor zijn.
Kan één van de kopers eruit stappen?
Het opzeggen van de koop in onverdeeldheid is met een verzoekschrift aan de rechter vrij snel geregeld. De overige deelnemers krijgen vervolgens de keus om het overgebleven deel over te nemen óf de woning in zijn geheel te verkopen. Met een extra clausule in de hypotheekakte kun je een snelle verkoop voorkomen. Je spreekt daarin af dat je voor een bepaalde periode vast zit aan de koop. De wet heeft bepaald dat dit maximaal vijf jaar mag zijn. Pas na de afgesproken periode mag het vastgelegde co-housing contract ontbonden worden.
Leg afspraken goed vast
Een woning kopen doe je doorgaans alleen met mensen die je goed kent en vertrouwt. Leg afspraken ondanks het onderlinge vertrouwen goed vast. Maak bijvoorbeeld ook afspraken over huishoudelijke uitgaven en de kostenverdeling van onderhoud aan de woning.
Houd ook rekening met een plots overlijden. De erfgenamen hebben namelijk recht op het deel van de woning dat in bezit van de overledene was. Bij de notaris kun je vastleggen hoe er wordt omgegaan met dit deel van de erfenis. Zo kunnen nabestaanden een aanbiedingsplicht hebben aan de overgebleven deelnemers. Met andere woorden, de andere bewoners mogen als eerste beslissen of ze het deel van de woning erbij kopen. Het goed regelen van overlijdensrisicoverzekeringen kan dit mogelijk maken.
Niet iedere geldverstrekker loopt warm voor het afsluiten van een hypotheek in onverdeeldheid. De bank wil op zijn minst een goed beeld hebben van de onderlinge afspraken en het inkomen. Verdiep jezelf ook in de details rond de hypotheek en eventuele fiscale gevolgen. Zo voorkom je dat een feestelijke koop eindigt in een tranendal.