In april hebben we als Nederlanders 17,4 procent minder uitgegeven dan in dezelfde maand vorig jaar. Hiermee is het de grootste krimp die ooit door het CBS is gemeten. De cijfers onderstrepen de enorme impact van de coronacrisis. Lichtpuntje is dat consumenten in juni iets minder somber zijn dan in mei. Ook is het vertrouwen nog altijd hoger dan in het staartje van de bankencrisis in 2013.
Vooral diensten zaten in de hoek waar de klappen vielen. Gezien de maatregelen was een bezoek aan een restaurant, kapper of sportschool tijdelijk niet mogelijk. Hetzelfde geldt voor andere publieke activiteiten als theatervoorstelling en voetbalwedstrijden.
Minder kleding, meer eten
Als we kijken bestedingen in (web)winkels is er vooral bezuinigd op kleding en schoenen. Ook de autodealer zag de klandizie sterk teruglopen, evenals eigenaren van een tankstation. Duidelijk merkbaar is dat mensen meer thuis zaten dan anders. Daar hoort een restyle van de woning bij. De verkoop van woninginrichtingsartikelen en elektrische apparatuur zat wel in de lift.
En als je dan toch thuis zit, heb je extra tijd voor lekker eten en een drankje. Aan voedings- en genotmiddelen als drank en rookwaren is dan ook 3,6 procent meer uitgegeven dan in april een jaar eerder. Hiermee is deze categorie een positieve uitzondering.
Grootste daling bestedingen ooit
Het CBS startte in 1922 met het periodiek meten van de bestedingen van consumenten. Alleen tijdens de periode van 1940 tot 1948 zijn geen cijfers beschikbaar. Daarnaast is niet in de hele historie op exact dezelfde manier gemeten. Dit neemt niet weg dat er nog nooit zo’n grote krimp is gemeten als afgelopen april.
Minder somber in juni
Het vertrouwen van consumenten komt in juni uit op -27, wat iets hoger ligt dat de -31 in mei. Een stand onder de nul geeft aan dat er meer mensen somber zijn dan positief over de economie en hun financiële situatie. In januari 2020 stond de teller 36 in de plus, de hoogste stand ooit. Het dieptepunt is in deze coronacrisis nog niet bereikt. Die stamt uit maart 2013 (-41). Vooralsnog had de woning- en bankencrisis destijds dus meer effect op het vertrouwen.
Ook de bereidheid om spullen te kopen of diensten af te nemen neemt licht toe. Mensen zijn over hun financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden iets positiever. Daarnaast neemt het pessimisme af als het gaat over de komende twaalf maanden. Dit zorgt ervoor dat we minder huiverig zijn om grote aankopen te doen.
Samenstelling consumentenvertrouwen, juni 2020 (CBS)
De coronacrisis geeft het vertrouwen van mensen in de economie een flinke dreun. De teruggang is niet zo maar weggepoetst. Toch is het anders dan tijdens de systeemcrisis rond 2010. Het verdere verloop hangt met name af van de coronapandemie en de mate waarin overheden in staat zijn om problemen het hoofd te bieden.
