Nederland telde in 2018 ruim 2,1 miljoen huishoudens in de leeftijd van 65 jaar en ouder. Sinds 2002 is dit aantal met de helft toegenomen, met vooral een groeispurt in de afgelopen zes jaar. De overheid stimuleert dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Huiseigenaren ondernemen zelf actie met het aanpassen van hun woning. De aanpassingen verschillen per type bewoner.
De wens van de overheid om langer thuis te wonen heeft vooral met financiën te maken. Mensen kosten in een woon- of zorginstelling nu eenmaal meer dan wanneer ze thuis wonen. Toch vinden ook bewoners zelf het vaak prettig om zo lang mogelijk in hun eigen omgeving te kunnen wonen.
Verhuiswens minder stellig
Bewoners op leeftijd hebben vaak een minder stellige verhuiswens dan andere leeftijdsgroepen. Van de oudere huishoudens die overwegen te verhuizen, geeft het grootste deel aan ‘misschien’ te willen verhuizen. Een kleiner deel stelt wel te willen maar slaagt niet in het vinden van een geschikte woning. Dit geldt zowel voor de groep huishoudens van 65 – 74 jaar als voor de huishoudens in de leeftijd van 75 jaar en ouder.
Opvallend is dat oudere huishoudens met een koopwoning vaker zijn verhuisd in de afgelopen jaren. Dit heeft onder andere te maken met de aantrekkende woningmarkt, waardoor ook oudere huishoudens hun woning goed konden verkopen. Huurders in dezelfde leeftijdscategorie zijn honkvaster.
Verschil aanpassingen koop- en huurwoningen
Ongeveer een derde (32%) van de alleenstaande ouderen en een vijfde van de paren in de leeftijd van 65 jaar en ouder woont in een woning waar op zijn minst kleine aanpassingen zijn gedaan om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Hierbij kan je denken aan het verwijderen van drempels, het aanbrengen van beugels in toilet en badkamer, etc.
Als we kijken naar de grotere aanpassingen zijn er de nodige verschillen tussen kopers en huurders. In koopwoningen kom je eerder een extra toilet tegen. Daarnaast is in koopwoningen vaker een traplift aanwezig. Het laatste komt mede door het grotere aandeel gelijkvloerse appartementen in de huursector. Als woningeigenaar heb je meer zeggenschap over het aanpassen van je woning. Niet verwonderlijk dat koopwoningen vaker een aanbouw krijgen, om zo op één verdieping te kunnen wonen.
Oudere huishoudens. Aanwezigheid verschillende maatregelen om langer zelfstandig thuis te kunnen wonen, naar eigendom, 2018
Blijverslening onbekend?
Voor het financieren van woningaanpassingen kan je een zogenaamde blijverslening aanvragen. Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) zit achter de lening. De lening is er in de vorm van een consumptief krediet, waarbij de maximale lening € 10.000 bedraagt. Een andere smaak is de hypothecaire lening, waar met € 50.000 een hoger leenbedrag mogelijk is. Overigens dien je in het laatste geval wel overwaarde op je huis te hebben.
De lening kan momenteel bij meer dan honderd gemeenten worden aangevraagd. Nog niet voldoende, stelt Ouderenorganisatie ANBO. Ouderen zelf lopen nog niet warm voor de regeling. BNR radio achterhaalde dat de blijverslening slechts 75 keer is aangevraagd sinds 2015. De politiek vraagt zich af of het aanhouden van de lening wel zin heeft. Voorstanders geven aan dat het zeker een nuttige regeling is maar dat te weinig mensen op de hoogte zijn van het bestaan.
Ben je zelf van plan jouw woning aan te passen om er langer zelfstandig in te kunnen wonen? Op de site van het SVn lees je meer over de blijverslening. Kan je hulp gebruiken bij het in kaart brengen van alle mogelijkheden, onze financieel specialisten helpen je graag verder.
