Zet een willekeurige uitzending van ‘Opgelicht’ aan en je ziet wel iemand die via internet is bestolen. Vaak gaat het om phishing, waarbij persoonlijke gegevens worden buitgemaakt. Denk niet te snel dat je er zelf nooit in zou trappen. Criminelen worden steeds inventiever en één moment van onoplettendheid kan fataal zijn. Let goed op de signalen.
Phishing kan je zien als het ‘vissen’ naar je persoonlijke gegevens, waaronder je pincode, inloggegevens voor internetbankieren en identiteitsbewijs. De gevolgen van phishing kunnen groot zijn, van een geplunderde bankrekening tot aankopen die op jouw naam worden gedaan.
Let op de volgende zaken die op phishing kunnen duiden:
- Instanties vragen niet per mail om inloggegevens en pincodes
Instanties vragen nooit op afstand om persoonlijke gegevens en/of inlogcodes. Door de verscherpte privacywetgeving zullen instanties ook niet vragen om een kopie van je identiteitsbewijs. Ontvang je een mail met een dergelijk verzoek, ga er niet op in.
- Wees behoedzaam voor links in de mail
Omdat in phishingmails vaak links staan, gebruiken instanties zelf nauwelijks links in hun mails. Links uit phishingmails leiden je niet naar de officiële website, maar naar een variant die er sterk op lijkt. Log je vervolgens in, dan loop je het risico dat je inloggegevens gekopieerd worden en je de toegang tot de echte site prijsgeeft. Staat in de mail toch een link om in te loggen op de website? Klik er niet op maar ga naar de officiële site en log daar in.
- Controleer de afzender
Twijfel je aan de authenticiteit van de mail? Bekijk dan wie de afzender is. Instanties sturen doorgaans mail met achter het @-teken hun domeinnaam plus ‘.nl’. Wijkt dit af? Dan is er grote kans dat je te maken hebt met phishing.
- Maak nooit zomaar geld over als daarom gevraagd wordt
Klik niet op een betaalverzoek van iemand die je niet kent. Mocht je geld moeten overmaken vraag dan om het IBAN en maak via je eigen bank geld over. Betaalverzoeken via links kunnen je doorsturen naar een nepsite die je bankgegevens kopieert, met alle gevolgen van dien.
- Verifieer verzoeken via social media van vrienden die vragen om geld
Vraagt een vriendin via Facebook om geld naar haar over te maken omdat ze in een benarde situatie zit? Bel je vriendin dan eerst op voordat je hulp biedt. Misschien maakt iemand anders wel gebruik van haar account.
- Zet je identiteitsbewijs niet op social media
Geef niet zomaar je identiteitsbewijs prijs. Plaats sowieso nooit een foto van je identiteitsbewijs op social media. Als deze gegevens in de verkeerde handen komen, kan er identiteitsfraude worden gepleegd. Dan ben je verder van huis.
Wat moet ik dan wel doen?
Met je gezonde verstand kom je al een eind. Bedenk bij mails die je verzoeken iets te doen of dit wettelijk gezien mag en of het een realistisch verzoek is. Neem bij verdachte berichten contact op met de betreffende instantie en verifieer of het bericht van hen is. Daarnaast is het ook verstandig om niet lukraak op links te klikken, zodat je niet op frauduleuze sites komt.
Ben je toch slachtoffer geworden van phishing, neem dan contact op met de betreffende instantie en meldt het ook aan de politie. De risico’s afdekken kan met een particuliere cyberverzekering. Veel cyberverzekeringen dekken ook de schade als gevolg van phishing.
