Een huis kopen was de laatste twee jaar een feest. Hypotheken waren nog nooit zo goedkoop en de huizen goed betaalbaar. Maar op veel plaatsen in Nederland is een huis kopen al lang geen feest meer. De vraag naar koopwoningen is veel hoger dan het aanbod en dat drijft de prijs op. Vraag het in Amsterdam en Utrecht. Vereniging Eigen Huis ziet een kentering in het vertrouwen.
Sinds 2004 peilt Eigen Huis maandelijks de stemming onder woningkopers en -verkopers. Een score van 100 is neutraal, daarboven is positief. In januari 2013, op het dieptepunt van het consumentenvertrouwen, bedroeg de score een bedroevende 51 punten. Sindsdien is er een stijgende lijn die oploopt tot 121 in november 2016. Nu is er sprake van een daling: afgelopen december kwam de score uit op 117.
Stijgende hypotheekrente verwacht
Volgens Eigen Huis ligt de schuld van het afnemende consumentenvertrouwen bij de stijgende hypotheekrente. In het laatste kwartaal liep de hypotheekrente ongeveer 0,3 procentpunt op. Ruim 40 procent van de ondervraagden verwacht dat de rente in 2017 nog verder zal stijgen. Het gevolg is dat steeds minder mensen vinden dat het een gunstige tijd is om te kopen.
Is dat terecht? De stijging van de hypotheekrente is minimaal. Maandelijks scheelt je dat misschien twee tientjes. Dat hoeft het koopklimaat dus niet te verzieken. De explosieve stijging van de huizenprijzen zijn een groter punt van zorg.
Oplopende huizenprijzen gevaarlijk?
Op veel plaatsen in Nederland is de woningmarkt oververhit. Dat geldt echt niet alleen meer voor Amsterdam en Utrecht, maar ook voor de kleinere steden en plaatsen met een jonge bevolking. Huizen staan er zelden langer dan enkele weken te koop. De bedragen die op tafel worden gelegd werden enkele jaren geleden nog voor onmogelijk gehouden. Is dat gevaarlijk?
Er wordt regelmatig gewaarschuwd dat een forse rentestijging huiseigenaren in de toekomst in de problemen kan brengen. Dat valt wel mee. De verplichting om een hypotheek volledig af te lossen in dertig jaar tijd maakt huiseigenaren behoorlijk weerbaar tegen renteschommelingen. Hieronder zie je de toename van je maandlasten als de hypotheekrente 2,5 keer of zelfs 3,5 keer over de kop gaat.
Vooral waardedaling huizen risicovol
De toename van de maandlasten valt dus mee. Zeker als je bedenkt dat de gevolgen van inflatie niet zijn meegenomen. Het werkelijke gevaar schuilt in een waardedaling van je huis. Als je huis minder waard wordt, kun je de lasten misschien nog wel dragen, maar een verkoop zou je een substantiële restschuld opleveren.
Woon je goed waar je zit, dan hoef je je van een virtuele restschuld niets aan te trekken. Kocht je bijvoorbeeld een duur tweekamerappartement in de stad en heb je een kinderwens, dan kan het problematisch worden. Gelukkig zijn sinds de vorige crisis de mogelijkheden voor restschuldfinanciering verruimd. Desalniettemin blijft het een schuld die je moet afbetalen.
Is 2017 nog een goed jaar om te kopen? Wat je hypotheek betreft wel. Laat een paar tienden van procentpunten je niet afschrikken: voordelig is het nog steeds. Neem echter wel je toekomstige woonwensen mee in de besluitvorming van het huis dat je nú wilt. Kun je het straks makkelijk weer verkopen? Hoeveel heb je afgelost na 5 of 10 jaar?
Heb je hulp nodig bij het beantwoorden van dit soort vragen? Onze hypotheekadviseur helpt je graag op weg.