Tweederde van de ZZP’ers in Nederland heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering. De kosten zijn vaak een struikelblok. Steeds meer zelfstandigen bouwen daarom zelf een vangnet op; het broodfonds. Hoe werkt een broodfonds en is het een volwaardig alternatief voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering?
In een broodfonds zegt een groep zelfstandigen toe om elkaar met schenkingen te steunen in het geval van langdurige ziekte. Iedere deelnemer stort maandelijks een bedrag op zijn persoonlijke broodfondsrekening. Hoeveel je inlegt, hangt af van het bedrag dat je wilt ontvangen als je zelf arbeidsongeschikt wordt.
Als iemand ziek wordt
Als een lid langdurig ziek wordt, schenken alle deelnemers een klein bedrag om het inkomen van de zieke aan te vullen. Broodfondsen hebben meestal een ‘eigen risico’ van 1 maand voor de schenkingen beginnen. De maximale termijn dat een broodfonds uitkeert, is twee jaar.
Als iedereen gezond blijft
Zolang er niemand ziek wordt, blijft het ingelegde geld staan op de persoonlijke rekening van de deelnemer. Een deelnemer hoeft bovendien niet oneindig in te leggen, als zijn buffer groot genoeg is dan houden de betalingen op. Als een lid besluit om uit het broodfonds te stappen, dan krijgt hij het geld dat op zijn broodfondsrekening staat weer terug.
De risico’s van een broodfonds
Een broodfonds is geen betaalbaar wondermiddel als alternatief voor arbeidsongeschiktheid. Er bestaan aanzienlijke risico’s.
- Als in de eerste twee jaar na oprichting meerdere mensen arbeidsongeschikt raken, dan kan het zijn dat er onvoldoende geld op de rekeningen staat om alle zieken te betalen.
- Er wordt niet gecontroleerd of iemand werkelijk arbeidsongeschikt is. Het systeem valt of staat dus bij de eerlijkheid van de deelnemers.
- Er wordt niet gecontroleerd op bestaande ziektes. Een zelfstandige glazenwasser met sluimerende rugklachten kan zich zonder problemen aanmelden.
- De groep is te klein voor effectieve risicospreiding. Veel 50- en 60-plussers in het broodfonds betekent een hoger risico.
- Een deelnemer mag zich altijd terugtrekken. Als de onderlinge solidariteit verdwenen is, dan stort het broodfonds in elkaar.
Broodfonds en arbeidsongeschiktheidsverzekering combineren
Vanwege de risico’s en de maximale uitkering van twee jaar is het broodfonds geen volwaardig alternatief voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov). Een broodfonds kan echter wel een aanvulling zijn. Je kunt bijvoorbeeld een aov afsluiten met een ‘eigen risico’ van twee jaar. Omdat de meeste mensen na twee jaar weer aan de slag zijn, is de premie voor zo’n aov veel lager.
Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor zzp’ers worden de laatste jaren steeds voordeliger. Verzekeraars ontwikkelen bovendien nieuwe producten voor zelfstandigen. Zo is er ook een relatief goedkope aov die alleen arbeidsongeschiktheid na ongevallen dekt.
